Kullanım Kılavuzu Çevirisi

Kullanım Kılavuzu Nedir?

İnsanlar tarih boyunca kendi kullanımları ve ticari amaçlar güderek araçlar, makineler ve robotlar gibi birçok çeşitli ürün geliştirmiş ve üretmişlerdir. Sosyal çemberlerin günümüzdeki kadar devasa olmadığı dönemlerde üretilen bu araçların çalışma biçimi, kullanım amacı ve kullanım şekli kullanıcılara küçük çaplı yazılı kaynaklar aracılığıyla aktarılıyordu. Günümüzde faaliyet gösteren üretim şirketlerinin artık en büyük önceliklerinden biri anlaşılır, kolay, eksiksiz ve tutarlı bir kullanım kılavuzu hazırlamaktır. Bir ürünün gerekli standartları karşılayacak şekilde üretilebilmesi kadar o ürünün nasıl ve ne için kullanılacağının bilinmesi de hayati önem taşır.

Dünyanın birçok farklı dilde iletişim kurması ve dünya çapında ticari alışverişin yaygın hale gelmesi nedeniyle de kullanım kılavuzları hazırlandıktan sonra ilgili dillere çevrilmeleri gerekir. Üretici, tüketici ve ürün için birçok açıdan kritik öneme sahip olan kullanım kılavuzu esasına uygun, eksiksiz, tutarlı ve yanlış anlaşılmalara mahal vermeyecek biçimde çevrilmelidir.

Kullanım Kılavuzu Çevirisinde Dikkat Edilmesi Gerekenler:

 Kullanım kılavuzu çevirisi noktasında özellikle dikkat edilmesi gereken birkaç nokta bulunmaktadır. Bu noktalar genel itibariyle şunlardır:

• Ürün hakkında araştırmak yaparak ürünü tanımak,
• Hedef kitleyi belirleyerek çeviride dil ve cümle yapısını tutarlı biçimde kullanmak,
• Müşterinin talimatlarıyla uygun bir çeviri yapmak.

Ürünü Tanımak

Kullanım kılavuzu çevrilecek olan ürünü tanımak bu türdeki çevirilerde en kritik başlangıç noktasıdır. Çevirisi yapılacak ürünün ne işe yaradığı ve nasıl göründüğünün öğrenilmesi durumunda yanlış bir çeviri yapma ve dolayısıyla ürünle etkileşime geçen herkesi ve her şeyi zarara uğratma ihtimali en aza indirgenmiş olur.

Çeviri Referans Dosyası Nedir?

Bu noktada ilk öncelik müşteri veya proje yöneticisi tarafından sunulan referans belgeler olmalıdır. Eğer herhangi bir referans belgesi sunulmadıysa internet ortamında söz konusu ürün hakkında hazırlanmış olan video, fotoğraf ve makale kaynakları araştırılmalı ve kullanılmalıdır. Ürün hakkında herhangi bir bilgi bulunamaması durumunda müşteriden / proje yöneticisinden bilgi talep edilmelidir.

Kullanım kılavuzu çevirisine hazırlanmak için yapılabilecek bir başka eylem ise hâlihazırda yapılmış olan Türkçe kullanım kılavuzlarını okumak ve bu okumayı yaparken üsluba dikkat etmektir. Bu tür okumaların ardından yapılacak çeviride üslup Türkçe bir kullanım kılavuzundan beklenecek şekilde olacaktır.

Çeviri Aşaması

Yukarıda bahsedilen hazırlıklar ve okumalar yapıldıktan sonra kaynak metnin çevrilmesi adımına geçilmesi gerekir. Bu noktada ilk öncelik; müşteri veya proje yöneticisinin gönderdiği talimatları okumak, anlamak ve varsa anlaşılamayan kısımlar hakkında açıklama talep etmek olmalıdır.

• Çeviri Talimatı Nedir?

 Yapılması gereken iş her ne kadar açık ve net olsa da müşteri talimatlarının gözden geçirilmesi projenin sağlığı açısından kritik önem taşır. Müşteri bu çeviride kullanılmasını istediği bir sözlükçe veya çeviri belleği göndermiş olabilir veya kaynak metinde özellikle belirtmek istediği bazı önemli noktalar olabilir. Talimatlar da dikkatli bir şekilde gözden geçirildikten sonra çeviri aşamasına tam anlamıyla geçilebilir.

Kullanım Kılavuzu Çevirisinde Cümle Yapısı

Çeviri bittikten sonra yapılacak düzeltme işlerini büyük oranda hafifletmek ve tutarlı bir çeviri elde etmek için cümle kullanımı ve hitap şekli oldukça kritik bir önem taşır. Çeviride metnin başından sonuna kadar benimsenecek cümle tarzı belirlenmelidir (istisnai kullanımlar olabilir).

Örneğin: “Use a suitable screwdriver to remove the screws on the bottom cover, as shown in Image 4.” cümlesi için “Uygun bir tornavida kullanarak alt kapaktaki vidaları 4. şekilde gösterildiği gibi sökün.” şeklinde bir çeviri yapılabilir. Ancak bu cümleyi farklı çevirmenlere versek ortaya birbirinden farklı çeviriler çıkabilir. İşte tam da bu noktada “remove” kelimesi için “sökmek” veya “çıkarmak” ifadelerinden hangisinin kullanılacağı belirlenmeli ve bu kelime tüm belgede aynı karşılık kullanılarak, yani tutarlı şekilde çevrilmelidir.

Cümle yapısı ve kullanım biçimine bir başka önemli örnek ise eylemlerdeki kullanımdır. Çeviri metninde cümleler sürekli “yapınız”, “çıkarınız”, “takınız” şeklinde bitebilir ve bunda bir hata yoktur (müşteri talimatları dikkate alınmalıdır). Ancak birkaç sayfada “-nız, -niz”, birkaç sayfada ise “-ın, -in” kullanılıyorsa burada bir tutarsızlık meydana gelir ve çeviri bittikten sonra yapılacak düzeltme işinde fazladan çaba gösterilmesi gerekir. Bu nedenle tutarlılığı korumak adına metnin tamamında aynı ifadeleri kullanmaya ve anlamsız gelen yerleri de mutlaka müşteriye sormaya önem gösterilmelidir.

Çeviride Tutarlılığın Önemi

Yukarıda bahsedilen cümle kullanımındaki tutarlılığa ek olarak bu başlıkta kaynak metinde çok sık kullanılan kelimelerin tutarlı kullanımından bahsedilmiştir. Kullanım kılavuzu çevirisi ilerledikçe teknik alana ilişkin belli başlı kelimeler ön plana çıkar. Sıkça kullanılan bu kelimelerin tüm çeviride aynı şekilde kullanılması kritik önem taşır. Kullanım kılavuzunu okuyacak kişilerin kafa karışıklığı yaşamaması, hata yapmaması veya bir yaralanmaya sebep olmaması için kelimelerin tutarlı şekilde kullanılmasına özen gösterilmelidir.

Tavsiye: Çeviri bittikten sonra CTRL + F tuş kombinasyonu ile kaynak metinde arama yapılarak çevirideki tutarlılık kontrol edilebilir.

Çeviri Hedef Kitlesi

Yapılan tüm çevirilerde olduğu gibi kullanım kılavuzu çevirilerinde de çevirinin ulaşacağı kitleyi araştırmak ve bu kitlenin dilsel alışkanlıklarına uygun bir çeviri yapmak gerekir. Kitlenin anlamakta zorluk çektiği bir kullanım kılavuzunun işlevselliği minimum düzeyde olacaktır. Bu tür işlev kayıplarını en aza indirmek ve çeviriden alınan verimi artırmak için kitlenin en iyi biçimde anlaşılması hayati önem taşır.

Kullanım kılavuzları farklı kitlelere yönelik hazırlanabilir. Son tüketiciye gidecek olan bir vantilatörün kutusundan çıkan kullanım kılavuzu herkesin anlayacağı bir üslup kullanılarak hazırlanmış ve diğer dillerdeki çevirileri de bu sadelik esas alınarak yapılmıştır. Ancak bir üretim tesisine gönderilmiş olan yeni model bir Plastik Enjeksiyon Makinesinin kullanım kılavuzu, bu makinenin kullanımına ilişkin eğitimler almış ve teknik jargona hakim olan teknik personel tarafından okunacağı için teknik anlamda daha yoğun bir dille hazırlanır.

Kullanım kılavuzunu hazırlayan firmanın hedeflediği kitlenin anlaşılması ve kelime seçimi, cümle kurgusu ve hitap şekli buna göre düzenlenmelidir. Kullanım kılavuzunun amaçlanan verimliliğe kavuşması için çevirmenin hedef kitleye göre hareket etmesi büyük önem taşır.

Kullanıcı Arayüzü (UI) ve Çevrilmemesi Gerekenler (DNT)

Yaşadığımız çağda teknolojide yaşanan gelişmeler sonucunda özellikle kullanışlılık ve çok işlevlilik konusunda çok farklı bir noktaya gelindi. Ekranların kullanım alanının artmasıyla birlikte fiziksel düğme yerine sanal ve uyarlanabilir düğmeler kullanılmaya başlandı. Ancak dünya trendi her ne kadar sanal tasarıma kaymış olsa da hala fiziksel düğmelere sahip olan cihazlar, makineler ve diğer ürünler bulunur. Bu fiziksel düğmelerin üzerindeki yazılar ve kısaltmalar çok büyük oranda İngilizce dilinde hazırlanır.

DNT Nedir? Çevrilmemesi Gereken Kelimeler Hangileridir?

Tüm dünyaya İngilizce diline göre hazırlanıp kullanıma sunulan ürünlerin kullanım kılavuzları da bu düğmeleri temel alarak hazırlanır. Bu nedenle de kullanım kılavuzu çevrilen makinenin fiziksel düğmeleri üzerinde yazan “ON” veya “OFF” ifadelerinin çevrilmemesi veya “iki dilli (bilingual)” biçimde “ON” (AÇIK) veya “OFF” (KAPALI) şeklinde çevrilmesi gerekebilir. Düğme üzerindeki yazılar her zaman “ON” ve “OFF” kadar kolay anlaşılır veya yaygın olarak bilinen şeyler olmayabilir. Bu nedenle özellikle hangi kısımların çevrilmemesi gerektiği konusunda müşteri veya proje yöneticisinden DNT (Do Not Translate) listesi talep edilmeli (varsa) ve doğrudan çeviriye başlamadan önce müşteri talimatları tekrar gözden geçirilmelidir.

Kullanım Kılavuzu Çevirisi Fiyatları Hangi Ölçütlere Göre Belirlenir? Kullanım Kılavuzu Çevirisi Ücretleri Nasıl Farklılık Gösterir?

Kullanım kılavuzu çevirisi fiyatları belirlenirken birçok farklı etken göz önüne alınır. Bu sebeple etkenler her çeviri şirketine göre farklılık gösterebilir. Fiyatlar; çevrilecek metnin dili, hedef dil, kelime sayısı, çevirinin ne kadar sürede tamamlanması gerektiği ve aciliyet düzeyi gibi ölçütlere göre hesaplanır. Bu yüzden hizmet sağlayıcınızla birlikte ihtiyaçlarınızı doğru şekilde belirlemeniz önemlidir.

Yazan: M. Furkan Şahin

Yayınlanma Tarihi: 14.01.2020

Hedef Okuyucu Kitlesi: Tüm Çevirmenler, Çeviri Hizmetine İhtiyaç Duyanlar

• 0
• Paylaş: