Teknik Çeviri Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Teknik Çeviri Nedir?

Teknoloji ve bilim çatısı altında ortaya çıkmış olan, teknik faaliyetlerin yürütülmesi işlevini üstlenen ve teknik alanlarda üretim yapan sektörlerde yapılan işler veya ortaya çıkan ürünlerle bağlantılı olan metinlerin çevrilmesi işine teknik çeviri adı verilir. Teknik çeviri; tıp, mühendislik, bilişim, enerji, elektrik/elektronik, inşaat, telekomünikasyon, uzay bilimleri, otomotiv, biyoloji ve tekstil gibi alanlarda hazırlanan kalite/izin belgelerini, kullanım kılavuzlarını veya diğer amaçlı belgeleri kapsar.

Teknik Çeviri Türleri Nelerdir?

Teknik çevirilere örnek olarak şunlar verilebilir:

• Yeni ürün tanıtımları,
• Ürün özellikleri belgesi veya kullanım kılavuzları
• Teknik talimatnameler
• Garanti şartları

Tüm çevirilerde olduğu gibi teknik çeviride de dikkat edilmesi gereken noktalar ve uyulması gereken kriterler bulunur. Teknik çeviriye profesyonel boyut kazandıracak bu kriterler yazının ilerleyen kısımlarında detaylı olarak belirtilmiştir. Teknik çeviriler, alanında uzman teknik çevirmenler tarafından bu kriterlere uyularak yapılmalıdır. Çeviri işletmesi/çevirmen ve müşteri arasındaki memnuniyet ilişkisi ancak bu şekilde sağlanabilir.

Teknik Çevirinin Genel Kriterleri Nelerdir?

Spesifik noktaların yanı sıra, sektörden bağımsız olarak tüm çevirilerde dikkat edilmesi gereken belli başlı kurallar vardır. Çeviriye başlamadan önce, çeviri sırasında ve çeviri bittikten sonra atılması gereken adımlar tüm sektörlerde yapılan çeviriler için geçerlidir. Bir çeviri işletmesinde ilk olarak talimat dosyaları hazırlanır ve müşteriden alınan tüm referans dosyaları ile bir araya getirilerek ekipteki işe en uygun tercümana gönderilir.

Teknik Çeviride Kelime Tekrarları

Gönderilecek olan çeviri, daha önce yapılmış bir çevirinin devamı niteliğindeyse ilgili CAT aracının çeviri belleği de projeye dahil edilir. Böylece benzer belgelerdeki ifadeler her zaman tutarlı şekilde çevrilebilir. Teknik çeviriyi yapacak olan çevirmen, işe başlamadan önce talimat ve referans dosyalarına göz atarak çeviri yapacağı konu hakkında bilgi sahibi olur.

Çeviri aşamasına geçildiğinde ise oluşturulan talimatlar doğrultusunda çeviri yapılır ve çeviri sırasında metin içindeki tutarlılığa, doğruluğa ve teknik dil kullanımına dikkat edilir. Çeviri tamamlandıktan sonra belge, teknik alanda uzman ikinci bir çevirmen tarafından redaksiyondan geçirilir. Kalite kontrol aşamasına gelindiğindeyse çeviri belgesi kontrol araçları kullanılarak gözden geçirilir ve gerekli ölçüde düzeltilir. Aynı zamanda tüm talimatlara uyulup uyulmadığından, istenen terimlerin kullanılıp kullanılmadığından emin olunur. Son adımda ise yapılan çeviri aslıyla bire bir benzer hale getirilmek üzere DTP düzenlemeleri gerçekleştirilir. Bunu yaparken çevirinin nerede ve ne amaçla kullanılacağı belirleyici olur. Bu kriterler tüm çeviri işleri için standart niteliğindedir ve bunların teknik çevirilerde de uygulanması çevirinin istenen kalitede olmasını sağlar.

Teknik Çeviride Nelere Dikkat Edilmelidir?

Genel olarak tüm çeviri türlerinde dikkat edilmesi gereken noktalar teknik çeviri için de geçerlidir. Ancak, teknik çeviri konusunda belirli noktalarda daha dikkatli olmak gerekir. Kullanılan dilin teknik jargona uygun olması, hedef kitle için anlaşılabilir düzeyde olması ve belirsiz ifadeler içermemesi gibi birçok noktaya dikkat ederek ilerlemek, profesyonel bir çeviri işi ortaya koymak açısından büyük önem taşır.

Profesyonel Teknik Çeviri Nasıl Yapılır?

Profesyonel teknik çeviri yapmak ilk olarak çeviri yapılacak teknik konuda bilgi sahibi olmayı gerektirir. Çeviriyi yapacak olan teknik tercümanın konuyla ilgili okumalar yapması ve teknik dilin sözcük kullanımını benimsemesi son derece önemlidir. Örneğin, bir traktörün kullanım kılavuzu için Almanca Türkçe teknik çeviri yapacak olan tercümanın traktörlerle ilgili hem Almanca hem de Türkçe kaynakları kullanması isabetli bir çevirinin temel şartlarındandır.

Teknik çevirmen, yaptığı okumalar sonucunda elde ettiği teknik terminolojiyi etkin bir şekilde kullanmalı, ancak bunu yaparken çeviride tutarsızlığa sebep olmaması oldukça önemlidir. Örnek vermek gerekirse, 50 sayfalık teknik dokümanın ilk sayfalarında “button” kelimesini “düğme” olarak çevirip son sayfalarda “buton” olarak çevirmesi profesyonel çevirinin kriterlerine aykırıdır.

Teknik çeviri yaparken sürekli araştırma halinde olunması ve teknik kaynaklara başvurulması gereklidir. İsabetli araştırmalar yaparak kaynak metindeki sözcüklere ve teknik kullanımlara doğru karşılıklar bulunmalıdır. Yanlış veya tutarsız ifadeler müşteri, çeviri işletmesi ve çeviriyi okuyacak kişiler için büyük tehditler oluşturabilir.

Çeviriye başlamadan önce konu veya ürünle ilgili birçok araştırma ve okuma yapmış olan teknik çevirmen kaynak metinde anlaşılması güç bir kısımla karşılaşabilir. Kaynaktaki dil kullanımından veya sözcük seçiminden kaynaklanabilecek bu tür anlaşılmazlıklarda yapılması gereken şey müşteriye veya proje koordinatörüne danışmak ve kaynak metindeki anlaşılmazlığı belirtmektir.

Profesyonel bir teknik çeviride dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan biri de yapılan çeviride teknik mahiyetten ödün vermeyerek açık ifadeler kullanılmasıdır. Kaynak metinde yer alan ifadeler teknik çeviride kolayca aynı netlikte aktarılmalı, kısa ve öz anlatım biçimi benimsenmeli ve hedef metinde belirsizliklere yol açılmamalıdır.

Alanında uzman bir çevirmen tarafından yapılan teknik çeviride uyulması gereken en kritik noktalardan bir diğeri de hedef kitleye uygunluktur. Tüm çeviri kriterlerine uyarak yapılan teknik çeviride hedef kitlenin kim olduğu bilinmeli ve sözcük seçimi, dil kullanımı, cümle uzunluğu, teknik ağırlık gibi faktörler kitlenin özelliklerine göre ayarlanmalıdır.

Teknik çeviri fiyatları hangi ölçütlere göre belirlenir? Teknik çeviri ücretleri nasıl farklılık gösterir?

Teknik çeviri fiyatları belirlenirken birçok farklı etken göz önüne alınır. Bu sebeple etkenler her çeviri şirketine göre farklılık gösterebilir. Fiyatlar; çevrilecek metnin dili, hedef dil, kelime sayısı, çevirinin ne kadar sürede tamamlanması gerektiği ve aciliyet düzeyi gibi ölçütlere göre hesaplanır. Bu yüzden hizmet sağlayıcınızla birlikte ihtiyaçlarınızı doğru şekilde belirlemeniz önemlidir.

Yazan: M. Furkan Şahin

Yayınlama Tarihi: 11.02.2020

Hedef Okuyucu Kitlesi: Tüm Çevirmenler, Çeviri Bölümü Öğrencileri, Çevirmenliğe Yeni Başlayanlar, Kendini Geliştirmek İsteyen Çevirmenler, İlginç İçerik Okurları, Çeviri Hizmetine İhtiyaç Duyanlar

• 0
• Paylaş: