Seslendirme Hizmeti Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Geçmişten günümüze teknolojinin gelişmesi ve yeni araçların daha sık kullanılır hale gelmesiyle çeviri sektöründeki hizmetlerde de paralel şekilde farklılaşmalar görülüyor. Çeviri denildiğinde artık akla sadece bir dildeki metnin başka bir dile aktarılması gelmediği gibi, çeviri hizmetleri kapsamında çeviri ofislerine sunulan talepler de değişiyor. Görsel-işitsel çeviri hizmetlerinin artması, farklı alanlara yönelik ihtiyaç ve talepleri de beraberinde getiriyor. Görsel-işitsel çeviri; film, dizi, belgesel, haber, reklam gibi yapımların altyazı ve seslendirme çevirilerini kapsayan bir alandır. Globalleşen dünya ile video içerikleri için seslendirme çevirisi ve dublaj çevirisine yönelik talep ve ihtiyaç artar. Uygun donanım ve uzmanlık gerektiren seslendirme çevirisi hizmetlerinde kaliteli bir sonuç elde etmek için profesyonel seslendirme talebinde bulunabilirsiniz.

Seslendirme ve dublaj, farklı aşamalar ve faktörleri içeren hizmetlerdir. İki kavram arasındaki farklılığı ortaya koymak çeviri hizmetleri kapsamında müşteri taleplerini karşılamak ve süreci doğru şekilde ilerletmek için önemlidir.

Seslendirme ve Dublaj Nedir?

Seslendirme (Voice-Over); tanıtıcı, anlatıcı ve reklam amaçlı yapılan görsel veya işitsel içerikleri oluşturan metinlerin diksiyon, vurgu, tonlama gibi belirli unsurlar göz önünde bulundurularak seslendirmen tarafından okunması ve stüdyo ortamında kaydedilmesidir. Reklam seslendirme, tanıtım filmi, santral seslendirme, radyo ve televizyon reklamları gibi farklı yapımlarda ihtiyaç duyulan bir hizmettir. Genelde, arka planda sahneyi anlatan bir ses bulunduğu için belgesellerde yaygın olarak kullanıldığı şekilde e-kitap seslendirme gibi gelişen teknolojilerin beraberinde getirdiği ihtiyaçlar da doğar. Seslendirme, kamera dışı veya sahne dışı yorum olarak da bilinir. Bir sesin karakter olarak karşılığı olmadan, televizyon, radyo, film yapımında, tiyatroda kullanıldığı bir tekniktir. Örneğin reklamlarda konuşan kişiler, metrolarda yapılan durak anonsları, santral anonsları, eğitim videolarında arka fonda duyduğumuz ses gibi yapımlar seslendirme örnekleridir.

Dublaj (Dubbing) ise belgesel, film, dizi gibi projelerde karakterleri farklı dilde veya aynı dilde yeniden konuşma işlemine verilen addır. Genellikle sanatçı, dublajını yaptığı karakterin sesi ve mimiklerine göre aynı ifadelerinde ve uygun senkronda dublaj stüdyosu olarak kullanılan stüdyolarda dublaj yapar. Dublaj yapılırken aynı dilde dudak senkronu oldukça önemlidir, ancak dublaj farklı bir dilde yapılıyorsa dudak senkronu oldukça zor olduğu için bu noktada süreye önem verilir. Bazı durumlarda üzerinde çalışılan yapımın türüne göre belirli teatral yeteneklere sahip dublaj sanatçısı aranıyor. Seslendirme ve altyazının giderek artan popülerliğine rağmen, dublaj ve dudak senkronizasyonu da video içeriğini başka bir dilde izleyebilmek için tercih edilen hizmetlerden biridir. Dublaj için çeviride çevirmen, orijinal metnin diyalog listelerini yabancı dile uyarlar, böylece dudaklar ve zamanlama ekran görüntüleriyle senkronize olur. Video içeriğinin dublajının düzgün bir şekilde yapılması için video metni bu alanda uzman bir ekip tarafından tercüme edilmelidir. Profesyonel ve kaliteli dublaj hizmeti için çeviri büroları çeviri aşamasından sonra serbest çalışan dublaj sanatçısı kişilerle veya bir dublaj ajansı ile çalışır. Ülkemizde de bu iş profesyonelce yürüten, bilindik Türkçe dublaj sanatçıları bulunuyor. Animasyon filmler, e-kitaplar veya yabancı filmlerde bu tanıdık seslere çok sık rastlarız.

Bir seslendirme genellikle anlatıcının videonun üzerine çevrilmiş metni okumasından oluşur. Dublaj ise, profesyonel seslendirme sanatçılarının orijinal diyaloğu yeni, çevrilmiş sesle değiştirerek izlediğimiz oyuncuların ağız hareketlerini taklit edeceği anlamına gelir.

Seslendirme Çevirisi Nasıl Yapılır?

Seslendirme çevirilerine çeşitli alanlarda ihtiyaç duyulur. Örneğin sinema salonları, televizyon kanalları, dijital platformlar için çeviri hizmeti veren seslendirme stüdyoları, aracı kurum ve şirketler ve film dağıtım şirketleri gibi daha geniş çapta film festivalleri, kültür merkezi, müze, galeri gibi kurumların sergilediği gösteriler de için de seslendirme ihtiyacı duyulabilir. Altyazı çevirmeni ve seslendirmen ortak bir metin üzerinde çalışırlar. Bu metin, görüntü, ses, tonlama gibi öğeleri de içerdiği için diğer metin türlerinden ayrı kabul edilir.

Kısa film, video veya ses kayıt için seslendirme tercümesi ihtiyaçlarınızda profesyonel çeviri desteği alabilirsiniz. Seslendirme tercümesi, diğer tercüme türleri gibi dikkat gerektiren bir çeviri türüdür. Videodaki metinleri yazıya dökerek tercüme işlemi gerçekleştirilir ve ardından profesyonel seslendirme sanatçıları seslerini kaydederek kayıtları hazırlarlar. Kaliteli bir sonuç için profesyonel ses kayıt cihazı ve ses kayıt ekipmanları kullanılmalıdır. Sesin kalitesinin önemli olduğu kadar arka planda ses olmaması da çok önemlidir. Arka plandaki en küçük bir gürültü ve ikinci bir ses, seslendirmenin çalışmasını ve ses kaydını etkiler. Profesyonel bir seslendirme için seslendirme sanatçıları ses kayıt stüdyosu kullanırlar. Ev kayıt stüdyosu olan bazı seslendirmenler de ev ortamında oldukça kaliteli bir çalışma ortaya koyabilirler.

Seslendirmelerin ortalama hızı genellik saniyede 2,5 kelimedir, bu da dakikada minimum 150 kelimeye tekabül eder.  Daha yavaş bir hızda okurken, bir seslendirme sanatçısı dakikada 120 kelime okuyabilir ve daha hızlı okuduğunda ise dakikada maksimum 200 kelimeye kadar çıkabilir. Bu sayı dillere göre değişir. Örneğin, İngilizce, düşük bilgi yoğunluğuna sahip, ortalama konuşma hızına sahip bir dildir. Avrupa dillerinden İspanyolca oldukça hızlı konuşulan bir dil iken Almanca ise oldukça yavaştır. Almanca gibi uzun kelimelerin bulunduğu dillerde bir dakikada konuşulabilen kelime sayısı düşer. Dolayısıyla 1 saatlik bir ses veya video kaydında 6.000-7.000 kelime olması beklenir. Bu özellikler dakikada okunan kelime sayısını değiştirir. Özellikle çeviri açısından bakıldığında ise orijinal dili İngilizce olan bir video metni Arapça veya Endonezyaca gibi bir dile çevrildiğinde çeviri daha uzun olacaktır; bu durumda seslendirmen, orijinal videodaki duraksamalara ve uzunluklara dikkat etmelidir.

Müşterinin talebi üzerine seslendirme üzerinde farklılıklar olabilir. Örneğin senkron seslendirmede seslendirme sanatçıları konuşmacının konuştuğu yerlerde konuşmalı, sessiz olduğu noktalarda konuşmamalıdır, aksi takdirde hem görüntü hem seste kayma görülür. Eğitim videosu seslendirme işleminde eğitmen konuşurken seslendirmenin konuşmuyor olması veya eğitmenin sustuğu noktalarda seslendirmenin konuşması dinleyicilerin de kafasını karıştıracaktır.

Arapça seslendirme ihtiyacı olan bir müşteriye öncelikle olarak Arapçanın farklı diyalektlerini göz önünde bulundurarak ilk aşamada çeviriyi uygun dile aktarmak ve ardından seslendirme işlemini yaptırmak gerekir.

Seslendirmene gidecek metnin kalitesi de çok önemlidir. Çeviride herhangi bir hataya izin vermeyerek tamamlanan tercümeler yazım ve noktalama, kaynak metin ile uyum gibi faktörlere göre kontrol edilerek hazır hale getirilmelidir.

Örneğin yabancı dilde seslendirme çevirisi işlemlerinde yabancı dildeki videolar deşifre, transkripsiyon gibi işlemler ile videodaki metni yazıya dökme ve ardından Rusça çevirisi yapılır. Son aşama olarak profesyonel seslendirme sanatçısı tarafından çeviri seslendirme işlemi gerçekleştirilir.

Herhangi bir videoyu, filmi, ses kaydını daha kalabalık bir kitleye ulaştırmak ve daha evrensel yapmak için seslendirme tercümesi kaçınılmaz bir aşamadır.

Seslendirme çevirisi içinde dublajda olduğu gibi komut dosyasını birleştirmek ve zaman kodlarıyla biçimlendirmek gerekir. Bu işlem bittiğinde seslendirme başlar, ancak çevirmenlerin bunun bir seslendirme senaryosu olduğunun farkında olduklarından emin olmak gerekir. Böylece çeviriyi yaptıkların dilin uzunluğuna dikkat etmeleri gerekir. Ardından, çevirileri bir stüdyoda kaydetmek için ana dilini konuşan seslendirme sanatçısı video izleyerek ve böylece konuşmalarını ekranda konuşan karakterle eşleştirerek ses kaydı yaparlar. Son olarak, ses mühendislerinin dublajlı parçayı orijinal ses parçasına yerleştirmesini ve son videoyu oluşturmasını sağlamanız gerekir.

Seslendirmede Nelere Dikkat Edilmelidir?

Öncelikle seslendirme sanatçısı metni iyi bir şekilde çözümlemelidir. Metnin duygusunu iyi kavramalı ve duyguya göre vurgu tonlamalarla okuma yapmalıdır. Konuşmacının ses tonu ve hızına etmeli; vurgu ve tonlamaları buna uygun şekilde kullanmalıdır. Her seslendirme sanatçısının belirli bir ses rengi ve tarzı olduğunu göz önünde bulunduracak olursa burada genellikle metnin ruhuna ve varsa orijinal yapımdaki konuşmacıya uygun seslendirmen seçmek gerekir. Örneğin, yavaş tempoda konuşan bir konuşmacı varken seslendirmenin hızlı bir şekilde konuşması videoyu izleyen kişilerin kafasını karıştırır. Aynı şekilde orijinal kayıttaki konuşmacı çok hızlı ve heyecanlı bir şekilde konuşuyorken seslendirmenin yavaş ve sakin bir şekilde konuşması da izleyicide aynı etkiyi yaratır. Seslendirmen seçerken orijinal konuşmacı ile seslendirmenin ses tonunun benzer olmasına da dikkat edilmelidir. Bu noktada iş çıktısının kalitesini artırmak ve karşılıklı memnuniyet sağlamak için seslendirmen ile sağlıklı bir iletişim kurmalı ve müşteri beklentileri doğrultusunda seslendirmenler yönlendirilmelidir.

Seslendirmenin yapıldığı dili düzgün kullanma, diksiyon kurallarına uymak da diğer önemli bir husustur. Türkçe seslendirme sırasında seslendirmen Türkçeyi düzgün bir şekilde kullanmalı, diksiyona dikkat etmelidir; artikülasyonun bozuk olduğu bir okuma şekli dinleyiciler için son derece rahatsız edici olabilir. Zamanlama da seslendirme sanatçısının dikkat etmesi gereken bir husustur. Seslendirmenin yapıldığı ana kaynağın uzunluğuna uyacak şekilde hızı ve metnin akıcılığını ayarlamak gerekir.

Bir Seslendirmen Bir Günde Kaç Kelimelik Seslendirme Yapabilir?

Bu nasıl bir seslendirme hizmetine ihtiyaç duyduğuna göre değişir, ama yine de ortalama hesaplamalar yapabiliriz. Seslendirmenlerin aldıkları kayıt her zaman kaydın son halinden daha uzundur. Bunun sebepleri; ses kaydı yaparken seslendirmenin yaptığı duraklamalar, öksürük, burun çekme gibi istenmeyen sesler, daha iyi bir tonlama yapılabileceği düşüncesiyle yarım bırakılan cümleye yeniden başlanması şeklinde sıralanabilir. Seslendirme işlerinde istenmeyen kısımların silinmesine ilaveten sesin istenen teknik özelliklere getirilmesi seslendirme işinin toplam süresi dahilinde düşünülür.

Profesyonel bir seslendirmen saatte ortalama 800 ila 1.000 kelimelik ses kaydı yapabilir. Günde 7 veya 8 saat çalışan bir seslendirmenden günde en fazla 4 veya 5 saat ses kaydı yapması beklenebilir. Bunun sonucunda toplamda ortalama 3.000 ila 4.000 kelime kaydedebileceğini düşünebiliriz. Daha hızlı çalışan bir seslendirmen günde 5.000 kelime seslendirebilir. Ancak seslendirmenlerin aldıkları kaydı düzenlemeye de vakit ayıracaklarını göz önünde bulundurarak bir seslendirmenin günlük verimliliğini hesaplamalısınız.

Seslendirme Çevirisi Ücreti Nasıl Hesaplanır?

Ev kayıt stüdyosu olmayan seslendirme sanatçıları yapacakları kaydın saatine göre ses kayıt stüdyosu kiralarlar. Stüdyo ses kayıt fiyatları genellikle seslendirme sanatçılarının stüdyoda kaç saat geçireceklerine göre değişiklik gösterir. Seslendirme hizmeti talep ettiğinizde çoğunlukla kelime sayımı tercih edilir, çünkü bu şekilde hem işin asıl hacmini daha net şekilde bilinir hem de müşteri açısından da daha net bir seslendirme ücreti hesabı yapılabilir.

Diğer çeviri hizmetlerinde olduğu gibi seslendirme çevirisi ücreti çevrilecek metnin dili, hedef dil, kelime sayısı, çeviri ve seslendirme işleminin ne kadar sürede tamamlanması gerektiği ve aciliyet düzeyi gibi ölçütlere göre hesaplanır. Bu nedenle video veya ses kaydınız üzerinden seslendirme çevirisi için hizmet sağlayıcınızla birlikte ihtiyaçlarınızı doğru şekilde belirlemeniz önemlidir.

Yazan: Özlem Gerguş

Yayınlama Tarihi: 23.04.2021

Hedef Kitle: Seslendirme hizmetine ihtiyaç duyanlar, Seslendirmenler

• 1
• Paylaş: